MINISTRANT


W pierwszych wspólnotach chrześcijańskich szybko utworzyła się grupa osób posługujących w czasie czynności liturgicznych: subdiakoni, akolici, egzorcyści, lektorzy, ostiariusze oraz chłopcy śpiewający w scholach (zwłaszcza podczas Mszy św.). W VIII i IX wieku powstała praktyka celebracji Eucharystii bez udziału wiernych, którą zanegowały synody w Moguncji (813) i Paryżu (829) oraz papież Leon IV (847-855). Stwierdzono, że Eucharystia powinna jednak być sprawowana we wspólnocie i nakazano do jej ważności obecność przynajmniej jednego ministranta jako reprezentanta wspólnoty (minister, cooperator, respondens). Od VIII w. ministrantami były coraz częściej osoby ze święceniami niższymi, należące w pewnym sensie do stanu duchownego. Po Soborze Trydenckim (1545-63) ministranci z różnymi stopniami święceń niższych byli traktowani jako przygotowujący się do kapłaństwa. Chociaż synod w Aix-en-Provence (1585) wprowadził wymóg pisemnego pozwolenia biskupa na podjęcie posługi przy ołtarzu przez świeckiego, to nie przestrzegano tego i często angażowano uczniów szkół katedralnych, kolegiackich, klasztornych i parafialnych, którzy znali łacinę i umieli tę posługę wykonać. Ministrant pozostał nadal reprezentantem wspólnoty biorący udział we Mszy św. jako „respondens, offerens atque communicans”. Pius XII w encyklice Mediator Dei (nr 371) podjął zagadnienie ministrantów nie należących do grupy duchownych, ich formacji oraz roli w Kościele. Ponownie zaczęto ją traktować jako posługę świeckich i rozumieć jako prawdziwą służbę liturgiczną. Takie ujęcie zagadnienia pojawia się coraz częściej w dokumentach Kościoła np. Soboru Watykańskiego II (KL 29).

Ministrant (łac. ministrare – służyć), to osoba posługująca w czasie celebracji liturgicznych (niem. Ministrant, Ministrantin, Messdiener, Messdienerin; wł. chierichetto; ang. altar boy). Ministrantami są dzieci i młodzież, również dziewczęta (instrukcja Redemptionis Sacramentum z 25.03.2004, nr 47), którzy przystąpili już do Pierwszej Komunii św. i wykonują różne posługi przy ołtarzu, a także dorośli mężczyźni. W czasie służby ministranci noszą odpowiedni strój: sutannę i pelerynkę koloru szat liturgicznych (czerwoną, zieloną, fioletową lub czarną) oraz białą komżę lub albę z cingulum. (tp)